Tacettin DURMUŞ
Kars’ta da büyükbaş hayvan kesiminin yükselmesi nedeniyle et fiyatları kasap tezgâhlarına da yansıdı. Yapışan zamma rağmen, ne köylü, ne besici, ne de kasaplar memnun.
Kurak geçen yazla birlikte zor durumda olan hayvan yetiştiricileri, kış aylarının ortasında olunmasına rağmen yaz aylarında ne yapacağını kara kara düşünüyor. Fiyatların yüksek olması nedeniyle et tüketimi düşerken hayvan üreticileri de kasaplar da “zarar ediyoruz” diyor. İl merkezinde faaliyet gösteren kasaplar ise kesecek erken boğa bulamazken, hayvan pazarlarında satılmak için getirilen dişi hayvanların sayının fazla olması da gelecek yıllarda Kars’ta hayvan sayısının azalacağına işaret ediyor.
Öte yandan Kırmızı Et Sanayicileri ve Üreticileri Birliği Derneği (ETBİR) verilerine göre, Türkiye’de et tüketimi azalıyor. Derneğin yaptığı araştırmaya göre, dört kişilik bir ailenin et tüketimi 2019'da yıllık 48 kiloyken, 2020'de 28 kiloya düştü.
Kurak geçen yazla birlikte içerisinde bulunduğumuz kara kış şartlarında bir hayvanını satıp bir hayvanını yaza çıkartmaya çalışan köylüler, son aylarda yaşanan döviz kurlarındaki yükseliş ve hayat pahalılığının etkisi ile hayvanlarını beslemekte zorlanıyor.
Ülke genelinde olduğu gibi Kars’ta da besici aldığı damızlık hayvanına ayrıca yem, saman ve ilaç gibi diğer girdi maliyetlerini karşılamak için de çaba sarf ediyor. Bir çok kentte besili olarak kesime giden bir hayvanda yaklaşık 400 kilogram karkas et çıkıyor, bunun kilo maliyeti üreticiye 67 TL olurken karkas etin kesim fiyatı 66-60 TL arasında değişiyor. Yani üretici zarar ediyor. Üretici hayvanını sattıktan sonra diğer işlemler mezbahada devam ediyor. Mezbahada karkas etin kesim maliyeti 71 TL’yi buluyor. Sektör temsilcileri etin pahalı olmasının nedeninin üretici veya kasap olmadığını, temel sorunun girdi maliyetleri olduğunu vurguluyor. Kars’ta ki besiciler ve köylüler canlı hayvan ve ette girdi maliyetlerinin son 1 yıl içerisinde yüzde 200 arttığını, sadece yemin son iki ay içerisinde 70 TL’den 210 çıktığından yakınıyor.
Kars’ta da büyükbaş hayvan kesiminin yükselmesi nedeniyle et fiyatları kasap tezgâhlarına da yansıdı. Yapışan zamma rağmen, ne köylü, ne besici, ne de kasaplar memnun.
Kurak geçen yazla birlikte zor durumda olan hayvan yetiştiricileri, kış aylarının ortasında olunmasına rağmen yaz aylarında ne yapacağını kara kara düşünüyor. Fiyatların yüksek olması nedeniyle et tüketimi düşerken hayvan üreticileri de kasaplar da “zarar ediyoruz” diyor. İl merkezinde faaliyet gösteren kasaplar ise kesecek erken boğa bulamazken, hayvan pazarlarında satılmak için getirilen dişi hayvanların sayının fazla olması da gelecek yıllarda Kars’ta hayvan sayısının azalacağına işaret ediyor.
Öte yandan Kırmızı Et Sanayicileri ve Üreticileri Birliği Derneği (ETBİR) verilerine göre, Türkiye’de et tüketimi azalıyor. Derneğin yaptığı araştırmaya göre, dört kişilik bir ailenin et tüketimi 2019'da yıllık 48 kiloyken, 2020'de 28 kiloya düştü.
Kurak geçen yazla birlikte içerisinde bulunduğumuz kara kış şartlarında bir hayvanını satıp bir hayvanını yaza çıkartmaya çalışan köylüler, son aylarda yaşanan döviz kurlarındaki yükseliş ve hayat pahalılığının etkisi ile hayvanlarını beslemekte zorlanıyor.
Ülke genelinde olduğu gibi Kars’ta da besici aldığı damızlık hayvanına ayrıca yem, saman ve ilaç gibi diğer girdi maliyetlerini karşılamak için de çaba sarf ediyor. Bir çok kentte besili olarak kesime giden bir hayvanda yaklaşık 400 kilogram karkas et çıkıyor, bunun kilo maliyeti üreticiye 67 TL olurken karkas etin kesim fiyatı 66-60 TL arasında değişiyor. Yani üretici zarar ediyor. Üretici hayvanını sattıktan sonra diğer işlemler mezbahada devam ediyor. Mezbahada karkas etin kesim maliyeti 71 TL’yi buluyor. Sektör temsilcileri etin pahalı olmasının nedeninin üretici veya kasap olmadığını, temel sorunun girdi maliyetleri olduğunu vurguluyor. Kars’ta ki besiciler ve köylüler canlı hayvan ve ette girdi maliyetlerinin son 1 yıl içerisinde yüzde 200 arttığını, sadece yemin son iki ay içerisinde 70 TL’den 210 çıktığından yakınıyor.